Dostoyevski: Çağının Bir Yazarı
Joseph Frank’ın Dostoyevski biyografisindenanladığım, Rusya’da yazarlar ikiye ayrılıyor: Yazar olarak doğanlar ve yaza yaza yazar olanlar. Puşkin, Tolstoy, Gogol, Turgenyev, Lermontov, Nekrasov, Gonçarov, Herzen gibi toprak sahibi soylu ailelerin veletleri yazar olarak doğmuş olmalı ki gereği yokken, içgüdüsel olarak(!) yazmaya başlamışlar. Dostoyevski, Çehov, Şolohov gibi soysuz(!)alt sınıf garibanlar da ihtiyaç hâsıl olduğu için yazar olmuşlar.
Kitabı okuduktan sonra Rus edebiyatı için yaptığım üç tespit:
1-Mübarek şampiyonlar ligi gibi
2-Olmasaydı olmazdık.
3-Hepimiz Gogol’un paltosundan çıktık.
Antikçağ ve Ortaçağda Sanat, Kültür ve Mutfak
Tarım devriminden sonra bir kültür haline gelen mutfağın gelişimi… On bin yıl önce insanlar neler yiyordu, beslenmeleri nasıldı? Sonra oluşan medeniyetlerle beraber mutfaktaki dönüşüm… Elbette Antik Yunan ve Roma İmparatorluğu’nun bitmeyen iştahı…
Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok
“1918 yılının Ekim ayında vurulup öldü. Vurulduğu gün bütün cephe gayet sessiz sakindi. Öyle ki resmî tebliğler batı cephesinde kayda değer yeni bir şeyin olmadığı cümlesiyle yetindiler. Yüzükoyun düşmüştü, toprakta uyur gibi yatıyordu, tersine çevirdikleri vakit fazla acı çekmeden ölmüş olduğunu gördüler. Yüzünde öyle sakin bir ifade vardı ki kaderine memnundu adeta.”.
Ölümün oyunlaştırıldığı bir aptallık çağındayız ve savaşın kazananı olmadığını her aklı başında yazar bize anlatır. Özellikle bu dönem okunması gereken bir kitap.
Aslında Zweig’ın bütün öykülerini okumak gerekiyor ama birçok sebepten edebiyata zaman ayıramama durumunda bu iki öykü mutlaka okunmalı. Zweig başka bir şey yazmasaydı da bu iki öyküyle bile büyük yazar olarak anılırdı.
Amiyane tabirle Zweigöykülerinde insanı hoyrat bir cerrah gibi parçalıyor, bütün organlarını çıkartıp bu dehşetli durumu teşhir ediyor. Midesi kaldırana aşk olsun.
Bir kadın romanı desek yanlış tarif etmiş olur muyuz, bilmiyorum. Kadın romanından kastım bir varoluş mücadelesi; öksüz Cora’nın hayata ve hayatın zorluklarına karşı direnci,motivasyonu. Kitabı okurken kahraman Cora’yla beraber nefes nefese kalıyorsunuz.